Przez ostatnie dwa lata zaangażowani byliśmy w różne działania związane z formułowaniem i wdrażaniem standardów jakości w środowisku firm szkoleniowych. Aktywnie uczestniczyliśmy w pracach powołanych zespołów roboczych, próbując ująć w zamknięte ramy tak rozległe zjawisko, jakim jest zdalna i hybrydowa edukacja dorosłych. Organizacje szkoleniowe w Polsce są stosunkowo mocno zróżnicowane. Trudno więc byłoby uchwycić jakiś całościowy obraz firmy szkoleniowej rozumianej jako pewnego wzorca czy, posługując się terminologią marketingową, persony, którym możemy przypisać jakiś spójny i zamknięty katalog cech. Najlepiej takich, które da się zwymiarować i precyzyjnie opisać.

A jednak naszym celem było przygotowanie standardów, a więc – siłą rzeczy – pewnego zamkniętego katalogu wzorców lub norm, których stosowanie powinno prowadzić do tego, że edukacja zdalna będzie prowadzona w sposób profesjonalny. Cel jest w miarę oczywisty. Publikacja ta ma pomóc firmom szkoleniowym oraz trenerom wchodzącym w świat edukacji zdalnej lub się w nim urządzającym, adaptować się do obowiązujących w nim wymogów, by świadczyć efektywnie usługi wysokiej jakości i przy tym nie zbankrutować.

Słowo „standard” kojarzone jest często z certyfikatami (np. ISO, Standard Usług Szkoleniowych itd.), normami, audytami i wymogami. Może też kojarzyć się z uciążliwą potrzebą odnawiania certyfikatu, a więc udowadniania co jakiś czas, że nadal się na niego zasługuje. Takie podejście do standardów wiąże się z dwoma problemami. Po pierwsze, edukacja zdalna jest bardzo różnorodna. Żeby standardy mogły dotyczyć wszystkich rodzajów działalności muszą być na tyle ogólne, aby być użyteczne, ale jednocześnie na tyle szczegółowe, aby być praktyczne. Po drugie, opisane powyżej podejście do standardu jest statyczne – nie masz certyfikatu, w końcu go zdobywasz i masz go tylko utrzymać. W naszym odczuciu rozwój i doskonalenie firmy szkoleniowej powinien być ciągły. Statyczność nie przystaje do dzisiejszego świata. My proponujemy inne spojrzenie na standard jako na wzorzec, który pozwala firmie stawać się coraz lepszą i jest nastawiony na ciągły rozwój organizacji, a nie jednorazową walidację. Nasza definicja standardu brzmi następująco:

Standard – ustalony i powszechnie stosowany zbiór wzorców lub norm, który określa wytyczne, wymagania i specyfikacje dla danego przedmiotu lub usługi.

Standardy mają na celu zapewnienie, że produkty, usługi lub procesy są zgodne z określonymi wymaganiami, a także umożliwiają porównywanie i ocenę wydajności w różnych dziedzinach. Korzyści wynikające z użycia standardów obejmują zwiększenie efektywności, poprawę jakości, ułatwienie wymiany informacji, zmniejszenie ryzyka, zwiększenie bezpieczeństwa i ochronę konsumentów. Dlatego też stosowanie standardów jest powszechne w wielu branżach, w tym w przemyśle, handlu, telekomunikacji, informatyce, zdrowiu czy edukacji.

Jednocześnie stosowanie standardu, choć łączy się z pewnym wysiłkiem i przeznaczeniem na ten cel zasobów, nie powinno być zasadą samą w sobie. Standardy mają pomagać działać skutecznie na dynamicznym rynku zdalnych usług szkoleniowych. Stosowanie danego standardu powinno być działaniem bezdyskusyjnym z perspektywy zarządzania firmą, pracownikami, podwykonawcami czy relacjami z klientem. Nie oznacza to, że każdy standard pasuje do każdego typu organizacji – o czym jeszcze powiemy – ale należy poszukać w nim korzyści. Jeśli takie się znajdą, należy standard wdrożyć tak, aby jego działanie i utrzymanie wiązało się z możliwie małymi nakładami, ale przynosiło przy tym praktyczne korzyści. Nikt nie chce przecież otrzymać kolejnej listy przykazań i zakazów, która będzie martwym zbiorem przepisów, wskrzeszanym jedynie z powodu audytów. My ustaliliśmy już, że standard ma pomagać, a nie utrudniać.  Wdrażamy go, ponieważ wierzymy, że funkcjonowanie organizacji zajmującej się nowoczesnym uczeniem wymaga gruntownego zaplanowania i ustandaryzowania. Pozwala to pracować sprawniej, oferować lepsze usługi edukacyjne i zarabiać więcej.

Podstawowa taksonomia wypracowanych przez nas standardów wygląda następująco: